Για να επισκεφτεί κανείς την Κρήτη πρέπει να χρησιμοποιήσει αεροπλάνο ή πλοίο.
Υπάρχουν δύο αεροδρόμια στην Κρήτη. Ένα στα Χανιά (65χλμ από το Ρέθυμνο) και ένα στο Ηράκλειο (80χλμ από το Ρέθυμνο). Καθημερινά πραγματοποιούνται πτήσεις απ' όλες τις πόλεις της Ελλάδας και από πολλές πόλεις του εξωτερικού.
Επίσης η Κρήτη συνδέεται με τον Πειραιά, μέσω των τριών λιμανιών της, που είναι στο Ηράκλειο, στα Χανιά και στο Ρέθυμνο με καθημερινά δρομολόγια πλοίων, για όσους προτιμούν αυτόν τον τρόπο για να ταξιδέψουν.
Για να φτάσετε στο χωριό μας πρέπει πρώτα να φτάσετε στο Ρέθυμνο. Μετά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ, που πραγματοποιούν καθημερινά τακτικά δρομολόγια σε όλα τα χωριά της δυτικής Κρήτης.
ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ
Ζηλεύγω εκείνου του δεντρού του ανεμοδαρμένου
που το κρατούν οι ρίζες του στην ταραχή τ' ανέμου ( Σημισακογιώργης)
Πηγές…..πηγές…..πηγές…
Σπήλι και νερό έννοιες ταυτόσημες. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του χωριού είναι και παραμένουν τα άφθονα τρεχούμενα νερά που του χαρίζουν πλούσια βλάστηση και ιδιαίτερο χαρακτήρα. Γι’ αυτό ονομάζεται και δροσόλουστο.
Στο κέντρο του χωριού , στην πλατεία με τα δύο αιωνόβια πλατάνια , βρίσκεται η κεφαλόβρυση , 25 κρήνες , 25 κεφαλές λιονταριών που ρέουν από τα στόματά τους γάργαρα νερά. Δίπλα τους τρέχει ένας μικρός καταρράκτης. Το θέαμα μοναδικό , το νερό από τα καθαρότερα της Κρήτης , απόλαυση για ντόπιους και επισκέπτες.
Τριάντα εννέα πηγές υπάρχουν τριγύρω!! Σ’ άλλες υπάρχει περισσότερο νερό και σε άλλες λιγότερο. Καλλεργιανή Βρύση , Άγιο Πνεύμα , Κουτσουνάρια , Βρασκί , Πανωχωριανή Βρύση , Αη-Γιάννης , Βρυσίδες , Γιωματικά , Φλέγες είναι λίγα μόνο από τα ονόματα των πηγών.
Σε όλες τις πηγές το νερό είναι πόσιμο και πρόκειται για φυσικό μεταλλικό νερό , πλούσιο σε σίδηρο , χωρίς επεξεργασία. Οι πηγές στο Άγιο Πνεύμα και στην Αγία Φωτιά έχουν πάντα κρύο νερό με σταθερή θερμοκρασία 13ο c χειμώνα-καλοκαίρι. Αρκετές πηγές έχουν χωνευτικό νερό , γιατί είναι πολύ ελαφρύ. Τα νερά των πηγών προέρχονται από το Βορίζη, το Σωρό , το Μαυρίκη ή από το Στραγγιχτήρι.
Ποταμός
Το Σπήλι έχει και τον ποταμό του που τρέχει όλο το χρόνο. Βρίσκεται μετά τον αυτόκινητόδρομο , χαμηλά , αθέατος από την κεντρική διάβαση του χωριού.
Γραφικότατο ποτάμι , γεμάτο πέστροφες για τους επίδοξους ψαράδες , που κυλά ανάμεσα από ψηλά πλατάνια , μυρτιές , σφάκες , δασιές καλαμιές και καρυδιές θεόρατες. Σε μια στιγμή και εκεί που η διάβασή του στενεύει και γίνεται απέραστος το χειμώνα , είναι χτισμένη με πολλή μαστοριά , ποιος ξέρει από πόσους αιώνες πριν , μια γέφυρα μοναδική , η Καμάρα η Λιβαδιώτικη ή αλλιώς η Σπηλιανή Γέφυρα ξεχωριστού αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος.
Ένας ποταμός με πολλά ονόματα . Λιβαδιώτης στο ξεκίνημά του , Γέρο-ποταμός στη συνέχεια και τέλος Μέγας Ποταμός μέχρι που φτάνει στο Λιβυκό Πέλαγος που είναι και ο τελικός του προορισμός.
Μοναδικά αγριόχορτα και αγριολούλουδα
Στο ταξίδι σας στο Σπήλι έχετε να θαυμάσετε και να μυρίσετε πολλά !!!
Ανήκει στα σύνορα ημιορεινής και ορεινής ζώνης. Ξεκινώντας από χαμηλά θα συναντήσετε ρείκια , γαλατσίδες , φινακολιές , σφάκες. Προχωρώντας ψηλότερα , στις πλαγιές των βουνών θα δείτε σχίνους, πουρνάρια, κουμαριές, χαρουπιές, ασφοδίλια. Πιο ψηλά θ’ απολαύσετε με όλες τις αισθήσεις σας κυπαρίσσια, σφεντάμια, αγριοσέλινα, βαλεριάνες, αγριαπιθιές και το φημισμένο και σπάνιο πια δίκταμο ή έρωντα.
Επιβάλλεται να κάνετε στάση στης Γιους τον Κάμπο. Εδώ φυτρώνει η Αμπελοσυρίδα ή Γλυκοσυρίδα, βρώσιμο χόρτο, που ανθίζει από το Μάη ως το Σεπτέμβρη. Μπορείτε να καταναλώσετε τα φύλλα και τους τρυφερούς βλαστούς της ωμά σε σαλάτα ή βραστά.
Στης Γιους τον Κάμπο επίσης θα συναντήσετε μια σπάνια τουλίπα. Τ’όνομά της είναι Crocus oreocreticus και τα βιολετιά της άνθη θα σας χαρίσουν μοναδικό θέαμα και άρωμα.
Ένα πανηγύρι χρωμάτων, αρωμάτων και άγριας ζωής μπορεί να σας προσφέρει η Σπηλιανή φύση. Σεβαστείτε τη και κλέψτε απ’ αυτή τη χαρά μιας ματιάς και το πολύ ενός απαλού αγγίγματος. Τίποτε άλλο!!
“ Ο Μάης έχει τ' όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια”
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Ερημοκαταλύματα πόρτες μανταλωμένες
απού βαστάτε θύμησες στς αγκάλες σας κλεισμένες ( Σημισακογιώργης)
Ξέρετε κάτι; Κρήτη δεν είναι μόνο ακτές και παραλίες. Υπάρχουν γωνιές ήσυχες και απόμερες με μια διαφορετική ποιότητα ζωής. Μια απ’ αυτές είναι και το χωριό μας.
Το Σπήλι έχει διατηρήσει τη γαλήνη του και τον αυθεντικό παραδοσιακό χαρακτήρα του. Περπατήστε στ’ ανηφορικά καλντερίμια του, περιπλανηθείτε στα πλακόστρωτα σοκάκια του, «ξεναγηθείτε» στις γειτονιές του με τα ωραιότατα σπίτια που έχουν οικοδομήσει ή αναπαλαιώσει οι ντόπιοι. Δείτε τις στέγες με τα κεραμίδια, τους πετρότοιχους, τα πηγάδια, απομεινάρια μιας άλλης εποχής που απλά, σοφά και μετρημένα στέκονται χωρίς να ενοχλούν το φυσικό τοπίο.
Στην περιοχή Χάνι θα θαυμάσετε ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως «διατηρητέο μνημείο του Σπηλίου». Πρόκειται για το αρχοντικό των Τσουδερών. Λέγεται ότι κατοικούνταν τουλάχιστον από το 1840 και ότι πολλές προσωπικότητες πέρασαν από τα δώματά του. Στην περιπλάνησή σας θα ανακαλύψετε και το αρχοντικό του Προκόπη Προκοπάκη, ένα διώροφο κτίσμα των αρχών του αιώνα. Εντυπωσιακό κτίριο εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής είναι και το οίκημα που στεγάζει το Κέντρο Υγείας. Στο Κάτω χώρι στέκει ακόμη καλοσυντηρημένο το σπίτι του Σπηλιανού Ιερέα «παπά Χαράλαμπου» με τα 12 παιδιά. Είναι αυτό που έδωσε και την ονομασία Παπαδιανά στην περιοχή. Η βόλτα σας στις γειτονιές μας θα σας χαρίσει μια μοναδική αίσθηση επιστροφής σε κάτι γλυκό και όμορφο. «Οπλιστείτε» με τις φωτογραφικές μηχανές σας και προσπαθήστε να «φυλακίσετε» αυτή την αίσθηση.
Πάντα είν' η πόρτα μου ανοιχτή κι η τάβλα μου στρωμένη
να τη θωρούν να μπαίνουνε οι εδικοί κι οι ξένοι ( Σημισακογιώργης)
Καλωσορίσατε στο Σπήλι ! Αυτή θα είναι η πρώτη κουβέντα που θα ακούσετε φτάνοντας σ' αυτό το ονειρεμένο κεφαλοχώρι. Αυτό θα είναι το πρώτο δείγμα της θερμής υποδοχής που θα έχετε. Το δεύτερο δείγμα σίγουρα θα είναι μια ρακή !Θα σας υποδεχτούν με αγάπη , καλόσύνη και χαμόγελο γιατί θεωρούν τιμή τους το γεγονός ότι έρχεστε να δείτε το χωριό τους.
Τα τελευταία χρόνια το Σπήλι έχει αναπτυχθεί πολύ διατηρώντας όμως πάντα το φυσικό του κάλλος και το παραδοσιακό του χρώμα. Είναι η ιδανική επιλογή για ήσυχες , ξεκούραστες και ευχάριστες διακοπές μακριά από το θόρυβο της μεγαλούπολης. Διαθέτει διάφορα αξιόλογα καταλύματα όλων των κατηγοριών , δωμάτια και διαμερίσματα για μοναχικούς περιηγητές, για ερωτευμένα ζευγάρια , για φιλικές παρέες και για ολόκληρες οικογένειες. Έχει ένα ικανοποιητικό δυναμικό 55 δωματίων που μπορεί να ικανοποιήσει κάθε επισκέπτη.
ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΜΑΓΑΖΙΑ
Άμα 'χω 'γω στο σπίτι μου κρασί, ψωμί και λάδι
Ρήγας με τη γυναίκα μου κοιμούμαι κάθε βράδυ
Τι και πού θα φάτε
Καλοί μου ταξιδιώτες, πεινάσατε; Κάντε μια στάση. Αξίζει να δοκιμάσετε την ντόπια κουζίνα. Θα ΄χετε βέβαια ακούσει για τη μεσογειακή διατροφή που συμβάλλει στη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού και στην εξασφάλιση της μακροβιότητας. Το μυστικό δεν κρύβεται σε πολύπλοκες συνταγές, αλλά στα ίδια τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται. Τα πάντα στην κρητική κουζίνα είναι απλά , ξεκάθαρα και κυρίως γνήσια και φυσικά.
Αγνό παρθένο ελαιόλαδο παραγωγής μας. Γευτείτε το στις ωμές , δροσερές σαλάτες με χόρτα του τόπου μας ( παπούλες, ραδίκια, σταμναγκάθι, κορφοκούκια, βλαστάρια από μαργαρίτες ή βρυωνιές). Προσθέστε ξύδι, αλάτι, λίγες θρούμπες ελιές ( ξέρετε εκείνες τις ζαρωμένες) και έτοιμες οι σπεσιαλιτέ.
Μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε τον περίφημο ντάκο ή κουκουβάγια. Πρόκειται για κριθαροκουλούρα, ποτισμένη με λάδι, αλάτι, ρίγανη και φρέσκια ντομάτα. Είναι νοστιμότατο πιάτο και πολύ βοηθητικό στην πέψη.
Σαλιγκάρια ή αλλιώς χοχλιοί. 90 από τα 100 είδη σαλιγκαριών που ζουν στην Κρήτη, δεν υπάρχουν πουθενά αλλού.Μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους, όμως μία είναι η κορυφαία συνταγή. Χοχλιοί μπουμπουριστοί , δηλαδή τηγανητοί , σβησμένοι στο ξύδι ή στο κρασί με δεντρολίβανο. Άλλο πράγμα!!
Βρίσκεστε στο Σπήλι. Επιδιώξτε να φάτε λαγό ή κουνέλι σαβόρι, γνήσιο τοπικό πιάτο που θα το βρείτε μόνο εδώ. Η νοστιμιά του οφείλεται στο αίμα του. Μαγειρεύεται μέσα σ' αυτό, με λάδι, κρασί, ξύδι και πολλά μπαχαρικά όπως δάφνη, κανέλα ακοπάνιστη, κίμινο, μπαχάρι,αρισμαρί, χωρίς προσθήκη νερού.
Όμως ό,τι καλό κι αν φάτε, αν δεν το καταβρέξετε μ' ένα καλό ποτό, χάνει κάτι από την αξία του. Προτιμήστε το ντόπιο κρασί μας. Στις τοποθεσίες Μπομπόρη και Χάσικα καλλιεργούνται πολλά αμπέλια και παράγεται άριστο κρασί. “Κρασί βαρύ, αψύ, σοβαρό, μπουμπουνίζει αλλά και γλυκίζει ταυτόχρονα. Στο τέλος σκάει κι ένα χαμόγελο μετρημένο. Έχει γαιώδες έως βαθυκόκκινο χρώμα και κρατάει το άρωμά του σταφυλιού του. Είναι δύστροπο!!” λέει ο ειδικός Ηλίας Μαμαλάκης.
Αν τελειώσετε με το γεύμα σας, μια ρακή θα σας βοηθήσει στη χώνεψη. Γνήσιο οινοπνευματώδες, θεσπέσιο απόσταγμα στέμφυλων ( τσίκουδα ), διαφανές σαν κρύσταλλο. Πίνεται σαν σφηνάκι. Προσοχή γιατί ζαλίζει τους ασυνήθιστους.
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ Ή ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΗ
να πίνω με αργό ρυθμό τη δίψα μου να σβήσει
Πλατεία Σπηλίου – Κεφαλόβρυση
Εδώ θα σταματήσετε σίγουρα! Κάτω από το ολόρθο βουνό Βορίζης, στο κέντρο πε-ρίπου του χωριού, έχει διαμορφωθεί ένας πολύ όμορφος χώρος. Μια μεγάλη, φροντισμένη, πανέμορφη πλατεία με δύο τεράστια υπεραιωνόβια πλατάνια, ένα μικρό καταρράκτη με γάρ-γαρο νερό και 25 γύψινες κεφαλές λιονταριών που από τα στόματά τους ρέουν πεντακάθαρα νερά ' είναι το στολίδι του χωριού μας.
Είναι άγνωστο από πού πηγάζουν όλα αυτά τα νερά. Υπάρχουν διάφορες σκέψεις και φήμες. Το σίγουρο είναι ότι καθαρότερο και αγνότερο νερό δε θα βρείτε όπως αποφάν- θηκε και το Γενικό Χημείο του κράτους ύστερα από ειδική εξέταση. Πρόκειται για φυσικό μεταλλικό νερό χωρίς επεξεργασία, πλούσιο σε σίδηρο, με σταθερή θερμοκρασία 13ο C σε όλη τη διάρκεια του έτους και με ποσότητα που ελάχιστα επηρεάζεται σε χρονιές ξηρασίας.
Λοιπόν; Είναι ή όχι ευλογημένη περιοχή; Σπεύστε ν' απολαύσετε όχι μόνο το τοπίο, αλλά και το σπηλιανό νερό. Ο Δήμος μας έχει φροντίσει για την εύκολη, αθόρυβη και άνετη βόλτα σας στην πλατεία. Πεζοδρομεί τον κεντρικό δρόμο από τις αρχές Ιουλίου ως τα τέλη Σεπτεμβρίου για τις ώρες 9:00μμ ως 13:00μμ. Τις ώρες αυτές τ' αυτοκίνητα εξυπηρετούνται από παρακαμπτήριο δρόμο. Σας περιμένουμε!!
Νερόμυλοι
Δε θα μπορούσαν βέβαια να λείπουν από το χωριό μας , το τόσο πλούσιο σε νερά , οι νερόμυλοι.
Οι μύλοι του Σπηλίου χρονολογούνται από πριν την Τουρκοκρατία, δηλαδή από την εποχή των Βενετών. Το 1929 λειτουργούσαν εφτά νερόμυλοι. Σήμερα σώζονται δύο απ' αυτούς που η θέα τους και μόνο αξίζει το ταξίδι σας μέχρι εδώ.
Ο μύλος , ο “Πρώτος”, έτσι ονομάζεται , βρίσκεται στη νότια πλευρά του δημοτι- κού σχολείου. Ένα μικρό δρομάκι, μέσα σε άγρια φύση, θα σας οδηγήσει εκεί.Προχωρώντας καμιά πενηνταριά μέτρα παρακάτω , στο ίδιο δρομάκι μέσα σε τέτοια βλάστηση που το κα-λοκαίρι δημιουργεί την αίσθηση ολόδροσης ζούγκλας, θα συναντήσετε το “Δεύτερο” ή “Με-σιακό” μύλο, που λειτουργούσε με το ίδιο νερό του “Πρώτου”. Τους δύο μύλους ενώνει ένα πανέμορφο λυγάτο, περιπλεγμένο με πυκνόφυλλους πετροκισσούς, που θα σας συντροφεύει στη διαδρομή.
Μέσα σε μια ονειρεμένη φύση, δύο χτίσματα, απομεινάρια μιας άλλης εποχής, θα σας κεντρίσουν το ενδιαφέρον και θα σας προβληματίσουν.
Άγιο Πνεύμα
Βόρεια του χωριού, πίσω και συνέχεια προς τα βορειοδυτικά του βουνού Βορίζη, βρίσκεται μια από τις γραφικότερες περιοχές του Σπηλίου, η τοποθεσία Λάππα. Ελιές , δρυ-γιάδες, κυπαρίσσια, σχίνα και πρίνοι ανθίζουν σε υψόμετρο 800μ. Ανάμεσα σ' αυτή την πλούσια βλάστηση σας περιμένει μια έκπληξη. Ένα μικρό, θαυματουργό, πολύ παλιό, ενετι-κής περιόδου ξωκκλήσι. Το Άγιο Πνεύμα. Το εκκλησάκι αυτό έχει συνδεθεί με συγκινητικότατους θρύλους και θαύματα. Λέ-γεται ότι εργάτες που έσκαβαν για να μεγαλώσουν τον περίβολο, βρήκαν οστά που ανέδιδαν μια υπέροχη ευωδιά σ' όλο το χώρο.
Αξίζει να επισκεφτείτε την περιοχή! Εκτός από το κατάφυτο τοπίο, το ιστορικό εκκλησάκι στον όμορφα διαμορφωμένο χώρο με τα ξύλινα παγκάκια και την πηγούλα παραδί-πλα, μπορείτε να δείτε δεξιά μετά το Άγιο Πνεύμα , στην περιοχή Κουρφόνερα, μια μεγάλη σπηλαιώδη τρύπα σαν πηγάδι. Αν σκύψετε και αφουγκραστείτε, θ' ακούσετε νερό να κατρα-κυλά ορμητικά και να φεύγει, χωρίς να βγαίνει σταγόνα προς τα έξω.
Άγιος Αντώνιος
Ένα παράξενο εκκλησάκι που σπάνια συναντά κανείς. Θα το βρείτε νοτιοανατολικά του χωριού, σε μια κατάσπαρτη ρεματιά, μικρό, γραφικό, χωμένο στο βαθούλωμα ενός βρά-χου. Οι Σπηλιανές που διακατέχονται από βαθιά πίστη το συντηρούν και το φροντίζουν με μεγάλη ευλάβεια. Σπάνια τα καντηλάκια του μένουν σβηστά. Επισκεφτείτε το και ανάψτε και εσείς το δικό σας κεράκι στη χάρη του “Άι-Αντώνη”.
Πανωχωριανή Βρύση
Αφού περάσετε το δρόμο που οδηγεί στο Κέντρο Υγείας, προχωρώντας ίσια πάνω το φιδωτό ανηφορικό δρόμο, θα συναντήσετε στ' αριστερά σας μια πηγή που το νερό της βγαίνει μέσα από μια παλιά γραφική βρύση, την Πανωχωριανή Βρύση. Στέκεται εκεί με τις πελεκητές της γούρνες, τους πέτρινους κρουνούς και τους σκαλιστούς της ρόδακες, χρόνια ατελείωτα τώρα, να διαλαλεί την παλιά δόξα που γνώρισε. Κάποτε χάριζε το νερό της στους κατοίκους του Πάνω – Χωριού μια και δεν υπήρχε σύγχρονη ύδρευση. Αξίζει να τη δείτε!!
Βίγλα
Ανηφορίζοντας ακόμη ψηλότερα, στο Πάνω Σπήλι, κάποια στιγμή ο ανηφορικός δρόμος κατηφορίζει απότομα και καταλήγει σε μια ισιάδα. Αυτή εδώ η τοποθεσία ονομάζεται “Βίγλα”, δηλαδή παρατηρητήριο. Εδώ θα ξετρελαθείτε με τη θέα. Θα νιώσετε σα να βρίσκεστε σε μπαλκόνι. Αφήστε τη ματιά σας να ταξιδέψει σ' όλα τα σημεία του ορίζο-ντα. Στα πόδια σας απλώνεται το Σπήλι. Στο βάθος μπορείτε να δείτε τις Σφακιανές Μαδά-ρες με τις λευκές τους κορυφές να οριοθετούν το κατάσπαρτο μ' ελιές λεκανοπέδιο. Σε μια άκρη της Βίγλας υπάρχει απότομος γκρεμός ύψους 100μ. Υπέροχος τόπος!!
Αγία Φωτεινή ή Αγία Φωτιά
Αξίζει να επισκεφτείτε αυτόν τον τόπο. Πρόκειται για μια τοποθεσία στην ανατολική έξοδο του χωριού. Εδώ υπάρχει το παλιό βυζαντινό ξωκκλήσι της Αγίας Φωτεινής που έχει δώσει τ' όνομά του στην ευρύτερη περιοχή.
Πολύ κοντά θα δείτε την πηγή Φλέγες με τα κρυστάλλινα νερά που κάποτε τα χρησιμοποιούσαν στον παρακείμενο μύλο. Σήμερα το νερό της πηγής, ολόδροσο το καλοκαί-ρι και αχνιστό το χειμώνα, κυλώντας σχηματίζει το γραφικότατο ποτάμι.
Όμως μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ' όλα παρουσιάζει το λυγάτο του μύλου. Θα δεί-τε και θα θαυμάσετε ένα κτίσμα με σπάνια αρχιτεκτονική που είναι μεγάλο σε μήκος και στηρίζεται πάνω σε οχτώ αλυσιδωτές μεγάλες καμάρες. Σίγουρα δεν έχετε ξαναδεί κάτι παρόμοιο!!!
Τρυγιώδι - Καλλεργιανή
Πιο πάνω από την Αγιά Φωτιά υπάρχει μια πανοραμική τοποθεσία με τ' όνομα Τρυγιώδι. Εδώ βρίσκεται μια μεγάλη πηγή , η φημισμένη Καλλεργιανή Βρύση, μ'ένα περίεργο γεωφυσικό φαινόμενο. Το νερό της αναβλύζει μέσα από ένα μεγάλο βράχο ανοιγμένο στα δύο.
Πριν από πολλά πολλά χρόνια συνέβει το εξής περίεργο: ένας πελώριος βράχος ωθούμενος από την πίεση των νερών του υπεδάφους, άνοιξε στη μέση, “σχίστηκε” από πάνω ως κάτω και μέσα από το ρήγμα αυτό ξεπετάχτηκε νερό. Η βορεινή πλευρά αυτού του βράχου έμεινε κολλημένη στο λοφίσκο πίσω του και δε μετακινήθηκε. Η άλλη όμως, η νότια πλευρά του βράχου, άρχισε να γέρνει , ανεπαίσθητα βέβαια, αλλά σταθερά προς την απέναντι πλευρά. Το νερό που έβγαινε στην επιφάνεια σχημάτιζε μια μικρής έκτασης λιμνούλα.
Για την περιοχή αυτή κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα ένας θρύλος που λέει ότι όταν τελικά πέσει αυτή η πλευρά του βράχου που γέρνει, θα σκοτώσει ένα “κοπέλι” με τα βό-δια του που εκείνη την ώρα θα περνά από κάτω. Δεν είστε περίεργοι να δείτε αυτή την παραξενιά της φύσης; Μη διστάσετε να πάτε ως εκεί!!
ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ “ περπατώντας στο Σπήλι”
Αγαπάτε την πεζοπορία; Σας αρέσει η αναρρίχηση; Θέλετε να γνωρίσετε από κοντά τη σπάνια κρητική χλωρίδα; Εδώ είναι ο παράδεισος του πραγματικού περιηγητή , γεμά-τος πανέμορφες ορεινές διαδρομές.
Περπατήστε και σκαρφαλώστε. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να γνωρίσετε το Σπήλι και την περιοχή τριγύρω. Η Κρήτη είναι ορεινό νησί. Αν δε γνωρίσετε τα βουνά της, πώς θα γνωρίσετε το χαρακτήρα και την προσωπικότητά της; Υπάρχουν δύο μονοπάτια Ε4, χαρακτηρισμένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακολουθήστε τα μαύρα και κίτρινα σημάδια τους και ζήστε μοναδικές εμπειρίες.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 20:Έχει αφετηρία το Σπήλι και τελικό προορισμό το Γερακάρι. Το συ-νολικό μήκος είναι 18,50 χλμ και χρειάζονται περίπου 8 ώρες για να καλυφθούν. Η καλύτερη περίοδος για να διανύσετε αυτή την απόσταση είναι από Μάρτιο έως Οκτώβριο.
Στη διαδρομή αυτή θα συναντήσετε μικρά ξωκκλήσια, πολλές πηγές, το χείμαρρο του Κισσιανού Φαραγγιού, το χωριό Κισσός. Θα περάσετε από το βυζαντινό ναό του Αγίου Πνεύματος και μετά από μια σχετικά δύσκολη ανάβαση στο βουνό Κέδρος, θα φτάσετε σε υ-ψόμετρο 1776μ. Η πανοραμική θέα εδώ είναι φανταστική. Ολόκληρος σχεδόν ο νομός Ρεθύμνης απλώνεται μπροστά σας. Ανατολικά ο Ψηλορείτης, δυτικά τα Λευκά Όρη. Στην κορυφή υπάρχει και το μικρό εκκλησάκι της Ανάληψης. Κατηφορίζοντας στα 1500μ και περνώντας δίπλα από κερασιές, θα μπείτε στο Γερακάρι, ένα όμορφο, παραδοσιακό χωριό στη βό-ρεια πλαγιά του Κέδρου.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ 19: Έχει αφετηρία το χωριό Αγκουσελιανά και τελικό προορισμό το Σπήλι. Πρόκειται για μα διαδρομή 13,3χλμ που καλύπτεται σε 4 ώρες, σε σχετικά ομαλό έδαφος με καμία δυσκολία.
Αφού διασχίσετε μικρά ρέματα κάτω από τον ίσκιο πλατανιών, μεγάλους ελαιώνες και αφού περάσετε έξω από εκκλησάκια, πέτρινες βρύσες και εικονοστάσια, θα φτάσετε στο Μιξόρρουμα , όπου θα συναντήσετε δεντρόφυτη περιοχή γεμάτη από πουλιά.Διασχίζοντάς τη θα φτάσετε στο Σπήλι, στους παλιούς νερόμυλους κάτω από το δημοτικό σχολείο.
Δυο μονοπάτια , δυο διαφορετικές διαδρομές. Η διαδρομή 20 , πιο δύσκολη , πιο απαιτητική. Η διαδρομή 19 ,πιο εύκολη και ομαλή. Όποια από τις δύο κι αν ακολουθήσετε, η εμπειρία θα σας μείνει αξέχαστη.